...

Migraine is een neurovasculaire aandoening. Aanvallen ontstaan door neurale prikkelingen na een tijdelijke vernauwing of verwijding van de bloedvaten. De aandoening is niet te genezen, maar er zijn wel middeltjes waardoor een migraineaanval kan voorkomen worden of die de kwaal beter behandelbaar maken. Meestal nemen de klachten af met het ouder worden. Migraine is een aandoening met vele gezichten die meer bij vrouwen dan bij mannen voorkomt. De prevalentie in Europa zou op 10 procent liggen, wat vrij hoog is.Het kenmerkende van migraine zijn de aanvallen van bonzende hoofdpijn, meestal aan één zijde van het hoofd. De patiënt klaagt over misselijkheid, braakneigingen of braken, scherpere hoofdpijn als hij beweegt en overgevoeligheid aan licht en geluid. De pijn van migraine is invaliderend: een patiënt met een migraine-aanval is niet in staat om te werken, alleen rust in een verduisterde en geluidarme kamer brengt soelaas. Migraine verdwijnt binnen de 12 tot 24 uur.Hoewel bij sommige patiënten migraine zeer onverwacht kan opduiken, herkennen de meeste patiënten wel na een tijd de voortekenen die wijzen dat er een aanval aankomt. Die voortekens (in de zogenaamde prodromale fase) worden soms - maar niet altijd - gevolgd door een aura.koud hebbenextreme vermoeidheidzin om continu te geeuwenirritatieonredelijke zin in bepaalde voedingsstoffen (vaak zoetigheden zoals chocolade)overgevoeligheid voor licht en/of geluidzich niet lekker voelen, zwellende enkels of handenvrolijkheidNet voor de patiënt zijn barstende hoofdpijn krijgt, kan hij te maken hebben met sensoriële aura's. Het gaat daarbij omvisuele verschijnselen (lichtflitsen zien, bewegende vlekken, mozaïekbeelden, verblindende zigzaglijnen, zwarte plekken)spraakstoornissen (woordvindingsproblemen of problemen om lettergrepen uit te spreken)gevoelsstoornissen (tintelingen van de huid, indruk hebben verdoofd te zijn) Maar hij kan ook klagen over:bewegingsstoornissenalgemene ziekteverschijnselenDe patiënten die het moeilijkst te diagnosticeren zijn, zijn die patiënten die wel de voortekens hebben, maar bij wie de kenmerkende hoofdpijn achterblijft (migraine sans migraine). Zo duurt het vaak erg lang voor een patiënt met visuele verschijnselen maar zonder hoofdpijn wordt gediagnosticeerd als zijnde een patiënt met migraine. Anderzijds zien we net zo goed dat patiënten soms wel als migrainepatiënt behandeld worden omdat ze klachten hebben over visuele aura, terwijl ze aan andere pathologie lijden. Zo heeft men lang gedacht dat zogenaamd visual snow een of andere vorm van migraine was.Over de oorzaken is men lang nog niet uit. Wel is duidelijk dat erfelijkheid een rol kan spelen. Wie een ouder heeft met migraine loopt bijna twee keer zoveel kans op migraine dan iemand zonder ouder met migraine. Bij migrainepatiënten met aura zien we vaker een open foramen ovale (gaatje tussen de hartboezems). Zo heeft een onderzoek aan het UZ Leuven uitgewezen dat de incidentie van een open foramen ovale bij migrainepatiënten opvallend veel hoger ligt dan bij andere patiënten. Tussen haakjes: deze patiënten zouden ook een verhoogde kans hebben op een stroke. Percutane sluiting van dit gaatje zou de incidentie van migraine én van stroke gevoelig doen dalen. Er zijn echter in de loop van de tijd nog meer mogelijke oorzaken aangewezen: vaatvernauwing (lijkt onwaarschijnlijk), zuurstoftekort (reden?), verstoorde energievoorziening van de hersenen (bevestigd door neurologisch onderzoek).Dat de hormonen een invloed hebben op het ontstaan van migraine, is bewezen. Hormonale schommelingen (menstruatie, ovulatie, zwangerschap, menopauze) verhogen de kans op een migraineaanval. Ook anticonceptie hoort in dit rijtje van oorzakelijke factoren thuis. Vrouwen blijken vaker migraineaanvallen te hebben in de pilvrije week.Nu we het toch over geneesmiddelen hebben: nitraten, slaapmiddelen en bepaalde antibiotica kunnen de kans op migraine verhogen.En wat met voeding? Sommige patiënten leggen zelf het verband tussen voeding en een migraine-aanval: chocolade, tomaten, koffie, alcoholische dranken, voedings-additieven... Overmatig eten of net heel weinig eten kan faciliterend werken. Maar dit is niet evidence based... Dat patiënten met aanleg voor migraine geen deugd hebben van bergwandelingen op een hoogte waar een lage zuurstofdruk is, is wel bewezen.Migraine is niet te genezen. Wel leren patiënten vrij snel de uitlokkende factoren kennen. Sommige daarvan kunnen vermeden worden. Vaak is het interessant om een hoofdpijndagboek te maken: wanneer migraine, voortekens, hoe lang heeft de aanval geduurd, heeft de patiënt uitlokkende factoren herkend, wat heeft hij als medicatie genomen? Sommige patiënten wijzen zelf naar bepaalde voedingsstoffen. Ook die kunnen ze best noteren.Het gamma geneesmiddelen dat bij patiënten met migraine wordt uitgeprobeerd, is schier eindeloos. Eén ding is zeker: alleen preventieve geneesmiddelen (bij ernstige en frequente migraine) helpen. Vaak zijn het middelen die geïndiceerd waren bij andere aandoeningen. Pas na drie maanden preventief behandelen, kan men uitmaken of het geneesmiddel werkt.De grote groepen die ervoor in aanmerking komen zijn:bètablokkers: propranolol, atenolo, timolol, metoprolol... Alleen propranolol en metoprolol zijn geregistreerd voor preventie migraine.calciumantagonisten: flunarizine is geregistreerd voor de preventie van migraine.anti-epileptica zoals natriumvalproaat en topiramaat (geregistreerd voor behandeling migraine). Opgepast: niet tijdens zwangerschap!antidepressiva: amitriptylinecandesartanserotonine antagonisten: werkt maar is niet aangeradenbij migraine in de pilvrije week: pil doornemen (monofase pil) of preventief (2 dagen voor pilvrije week) pijnstillers (ibuprofen of naproxen) innemen. Van voorbehoedsmiddel wisselen (voor behoedsmiddel met alleen progestatieven, zoals minipil etc...). Tijdens pilvrije week oestrogeenpleisters kleven.vitamine B2: werkt in op het aantal aanvallen, niet op de ernstmagnesium: helpt op aantal aanvallen, niet op ernstDésirée De Poot