...
De socio-economische crisis, de evidence based medicine, de duidelijke keuze voor cost-benefit... het zijn uitdagingen en tegelijkertijd vormen ze binnen de farmacologie een spanningsveld. Is het nog verantwoord om bepaalde (ontzettend dure) geneesmiddelen voor te schrijven? We kregen geen antwoord op de vraag. Wat we wel kregen was een bijzonder boeiend overzicht van geneesmiddelenontwikkeling op zich, een beeld van klinische studies die volgen op die ontwikkeling, strategieën die worden uitgezet bij de keuze van terugbetaling en de manier waarop we, via (grond)wateronderzoek een populatie op drug- en geneesmiddelengebruik kunnen screenen. Dalende productiviteit Het gaat niet goed met de geneesmiddelenontwikkeling. Dr Guy Van Lommen (Galapagos) hoefde het niet te benadrukken. We weten het. Het aantal nieuwe geneesmiddelen is gedecimeerd. De kosten van de geneesmiddelenontwikkeling stijgen exponentieel tijdens het ontwikkelingsproces en slechts één op de 100 projecten dat wordt aangevat, leidt tot een werkzame molecule. Maar een keer een molecule is gevonden, knalt de champagne. De ontwikkeling van GLPG0634, een selectieve JAK1-inhibitor, moet binnenkort leiden tot een nieuw en doeltreffend middel in de behandeling van reumatoïde artritis. Eén geslaagd project zoals dit kan het voortbestaan van een bedrijf betekenen. Een dier is geen mens De eerste klinische fase is voorbij. Er moeten er nog drie volgen. "Geneesmiddelenontwikkeling is ontzettend belangrijk. Niet alleen voor het middel op zich, maar ook omdat geneesmiddelenontwikkeling ons nog altijd meer inzicht geeft in het functioneren van het menselijk lichaam", vindt prof. Dr. Luc Van Bortel. België is en blijft koploper in het aantal mensen dat deelneemt aan vroeg klinische proeven. En wat de veiligheid betreft: "het meest risicovolle aan deelnemen aan een klinische studie in ons land, is de rit die je met de auto maakt naar de testunit". Maar een dier is geen mens. Soms stranden klinische studies omdat een middel bijzonder doeltreffend was bij een dier, maar bij een mens zijn doel volkomen mist. Europa Europa ziet met lede ogen aan hoe het aantal nieuwe geneesmiddelen stokt. Tegen 2016 moet de procedure sneller, eenvoudiger en transparanter zijn. Wat niet meteen wil zeggen dat ook de prijssetting Europees wordt. "We streven wel naar een duidelijke value for money", zegt Marc Van de Casteele van de directie Farmaceutisch Beleid van het Riziv. "Wat is de prijs die een maatschappij wil betalen voor een geneesmiddel?" Het Riziv stimuleert dan ook het werken met contracten, een systeem dat sinds kort door het Riziv aan de farma wordt voorgesteld. "Daarbij is de terugbetaling beperkt in de tijd en betaalt het farmabedrijf een deel terug aan het Riziv als bepaalde volumes overschreden worden." Dat is nu al het geval voor een tiental moleculen. "De farma is echter niet verplicht om dat contract aan te gaan en sommige farma weigeren."