Op 9 juli raakte bekend dat sigarettenproducent Philip Morris International (PMI) het Britse farmabedrijf Vectura wil overnemen voor bijna 1 miljard euro. Vectura ontwikkelt puffers en vernevelaars voor geneesmiddelenproducenten. De 200 wetenschappers die momenteel bij Vectura werken komen dan in dienst van een tabaksbedrijf dat eerst mensen ziek maakt en vervolgens inhalatiemedicijnen tegen longaandoeningen gaat verkopen. Dan slaagt PMI erin twee keer langs de kassa te passeren!
Belangrijke Britse gezondheidsorganisaties zoals Cancer Research UK, Asthma UK en British Lung Foundation roepen de Britse overheid op om de deal te blokkeren. Ook bij Britse politici wordt woedend gereageerd op de "Marlboro Man's health hypocrisy."
Een week eerder had PMI de overname van het Deense Fertin Pharma al gerealiseerd. Het familiebedrijf Fertin startte ooit met kauwgom en breidde nadien het gamma uit met nicotinekauwgom, een middel om te helpen bij het stoppen met roken, en met vitamineproducten.
Door deze overname staat PMI veel sterker om consumenten te strikken voor allerlei nieuwe producten met nicotine. Gaan we zo binnenkort luxe voedingsmiddelen met nicotine zien verschijnen? Of genotskruiden met nicotine? Laat ons hopen dat minister Vandenbroucke dit niet laat gebeuren!
Uit de presentaties op de PMI Investor Day 2021 kunnen we afleiden wat de kortetermijnambities zijn van PMI. Enerzijds toetreden tot de sector van "well being" met botanische producten die helpen op domeinen als slaap, energie en focus of relaxatie. Anderzijds het afleveren van longmedicijnen voor acute aandoeningen of voor vermindering van bijwerkingen.
Moeten we zomaar lijdzaam aanzien hoe grote tabaksbedrijven de curatieve gezondheidszorg binnendringen?
Moeten we zomaar lijdzaam aanzien hoe grote tabaksbedrijven de curatieve gezondheidszorg binnendringen en zich een plaats verzekeren bij debatten of onderhandelingen over gezondheid? Big Tobacco is reeds een hele tijd bezig de beslissingen en strategieën rond volksgezondheid te beïnvloeden. Het start al bij het manipuleren van onderzoek.
De universiteit van Bath publiceerde daar zopas een interessant onderzoek over onder de titel: hoe grote bedrijven de wetenschap beïnvloeden en waarom ze dat doen. Tabaksproducenten zijn ervoor gekend wetenschap in te zetten om de schade die ze veroorzaken te verdoezelen, maar ook om allerlei overheidsreguleringen tegen te gaan.
Alles in de wereld is verbonden. Dat zien we met de klimaatopwarming die overstromingen in ons land kan veroorzaken, maar we zien het ook bij gezondheid en gezondheidszorg. Een virus kan de hele wereld lamleggen. Genots- en geneesmiddelen kunnen een koehandel worden om strenge wetgeving te omzeilen.
Kunnen we van onze politici verwachten dat ze onze maatschappij wapenen tegen dit onheil? Misschien wel, maar dan zullen ze toch dringend vernieuwend uit de hoek moeten komen. Voor het beschermen van onze gezondheid en gezondheidszorg heeft Stichting tegen Kanker alvast een goede suggestie: een heffing aan de tabaksbedrijven voor de gezondheidsschade die ze aanrichten.
Daarmee kan dan onafhankelijk onderzoek gefinancierd worden, kunnen de stijgende ziektekosten ten gevolge van het roken betaald worden en kan ten slotte extra worden ingezet op preventie en rookstopbegeleiding. Bij milieukwesties is de mantra: de vervuiler betaalt. Bij gezondheidskwesties moet dit ook zo zijn: wie de schade berokkent, mag ervoor opdraaien en betalen i.p.v. er nog een tweede keer aan te verdienen.
Hou je met zo'n heffing big deals zoals tussen PMI en Fertin Pharma of Vectura tegen? Nee, maar het maakt wel duidelijk dat wij niet langer lijdzaam willen toezien hoe de grote tabaksbedrijven het leven en de levenskwaliteit van zovele mensen verwoesten.