De vacht zegt - zeker bij de hond maar ook bij de kat - veel over de algemene gezondheid van onze huisdieren. Wanneer de vacht mooi blinkt, kunnen we er doorgaans van uitgaan dat de dieren in goede conditie zijn.
...
Regelmatig zorgt de rui voor een vacht die er minder aantrekkelijk uitziet, met veel losse haren. Maar dit is uiteraard een volledig normaal, fysiologisch en totaal onschuldig gebeuren. Bij dieren die zeer weinig of niet buiten gaan (denken we bijvoorbeeld aan sommige huiskatten), kan de normale rui verstoord zijn. Maar ook dit hoeft op zich geen probleem te zijn. Deze dieren hebben zich aangepast aan de constant hoge binnentemperatuur. Vachtproblemen Om een vachtprobleem correct te benaderen, hebben we informatie nodig. Eerst en vooral is een gedetailleerde voorgeschiedenis zeer belangrijk. Zo is het van belang om te weten of de hond of kat recent in het buitenland verbleven heeft. Ook kan het een rol spelen als er nog andere huisdieren aanwezig zijn, of als het dier onlangs in een kennel of pension op logement is geweest. Schimmels Om bepaalde schimmels op te sporen gebruikt de dierenarts een Woodse lamp. Onder dit soort lamp gaan schimmels fluoresceren. Uiteraard is ook microscopisch onderzoek belangrijk bij het opsporen van schimmels. Bacteriën zoals streptococcen of stafylococcen en gisten zoals malassezia kunnen met een cytologisch onderzoek gediagnosticeerd worden. Maar er zijn meer oorzaken van problemen met de vacht. Denken we maar aan atopie of een specifieke immuungemedieerde huidaandoening. Ook die kunnen zorgen voor een slechtere conditie van de vacht. Atopie is een aandoening die vaak moeilijk onder controle te krijgen is. Desensibilisatietherapie kan dit probleem oplossen. In sommige gevallen kan enkel levenslange behandeling met specifieke medicatie helpen. Voeding Wanneer we elk van bovenstaande diagnoses kunnen uitsluiten, dan moeten we denken aan een voedingsgerelateerd jeuk- of huidprobleem. Als de voeding ontoereikend of onvoldoende is afgestemd op de levenswijze van het huisdier kan dit zijn weerslag hebben op zijn vacht die er dan dof en ongezond gaat uitzien. Een eenvoudige aanpassing van de voeding kan in dit geval meteen de oplossing bieden. Daarnaast kan de hond of kat ook allergisch reageren op bepaalde bestanddelen van de voeding met jeuk, huid- en/of vachtproblemen tot gevolg. Behandeling Uiteraard is de behandeling van deze problemen afhankelijk van de soort aandoening. Zo bestaan er tal van producten tegen vlooien, in allerlei vormen. Eerst en vooral is er shampoo om de hond of kat mee te wassen, daarnaast bestaan er poeders om op de vacht aan te brengen. Spot-on producten zijn dan weer een ander soort van behandeling die kan gebruikt worden bij de bestrijding van vlooien. Hierbij wordt met een pipet vloeistof op de huid aangebracht. Voor de mens zijn vlooien niet echt gevaarlijk: ze kunnen bijten met jeukende uitslag en mogelijk allergie tot gevolg. Maar vlooien overleven niet op de mens. Infectie Wanneer de oorzaak van huidproblemen een bacteriële infectie is, moeten we deze behandelen met antibiotica. Ideaal is het wanneer we - bijvoorbeeld aan de hand van een staaltje - een antibiogram in het labo kunnen laten maken. Hierbij kunnen we de specifieke kiem identificeren en kunnen we een zeer gerichte antibioticumtherapie starten. Deze therapie kan oraal zijn, al dan niet gecombineerd met een lokale antibioticumzalf. Daarnaast bestaan er ook inspuitingen met langdurig werkende antibiotica. Die kunnen nuttig zijn wanneer de patiënt zich moeilijk laat behandelen en het de eigenaar bijvoorbeeld zeer moeilijk maakt om tabletjes toe te dienen. Psychologisch Toch kunnen we soms vaststellen dat er fysiek niets mis is met het beestje. Dat kan. De vacht is immers ook de barometer van de algemene conditie van het dier. Wanneer een dier ziek is of zich niet goed voelt, zal dat ook te zien zijn ter hoogte van de vacht. Katten zijn op dat gebied exemplarisch. Als een poes zich niet goed voelt, gaat ze zich immers minder goed en minder vaak wassen, waardoor de vacht er uiteraard ook minder goed zal uitzien. Oudere katten met artrose - onder andere ter hoogte van rug en nek - kunnen zich mechanisch gezien veel minder of helemaal niet meer wassen. Hier kan de eigenaar wel helpen door de dieren regelmatig flink te borstelen.