...

Alle activiteiten die te maken hebben met geneesmiddelen, van R&D over de productie tot de distributie en de aflevering, kunnen invloed hebben op het milieu. In België heeft het Waalse Institut scientifique de service public (ISSeP) recentelijk een studie uitgevoerd, de Antibiobug, waarin ze antibioticaresistente E. coli-stammen in het water van de Vesdre en de Ourthe hebben opgespoord (zie pagina 5). Hoe kunnen we dat negatieve effect verminderen? Hoe kunnen we de apothekers en het publiek bewustmaken van het probleem? Om die vragen te beantwoorden, heeft de internationale federatie van apothekers (FIP) een webinar gehouden over een groene en duurzame apotheek. Hoe geraken werkzame stoffen in het milieu? Na fabricatie in de fabriek en gebruik bij de mens, bij dieren en in de landbouw eindigen de meeste van die stoffen in het afvalwater en uiteindelijk in leidingwater, oppervlaktewater en de bodem. Wat gebeurt er als die werkzame stoffen in het milieu komen? Ze worden afgebroken tot al dan niet actieve metabolieten. Hydrofiele stoffen hopen zich op in waters en hydrofobe in slib. Er kunnen allerhande reacties plaatsvinden en allerhande metabolieten worden gevormd, wat de verwerking van afvalwater bemoeilijkt. De geneesmiddelen die de grootste problemen geven, zijn antibiotica, pijnstillers, vetverlagers, bètablokkers, cytostatica en hormonen. "In alle continenten worden werkzame stoffen in drinkwater, afvalwater en oppervlaktewater gevonden", zegt Jaakko Teppo (Universiteit van Helsinki, Finland) en hij gaf als voorbeeld tramadol (synthetische pijnstiller), dat werd teruggevonden in een Afrikaanse geneeskrachtige plant, Nauclea latifolia, doordat tramadol in de urine en de stoelgang van de patiënten wordt uitgescheiden en zo terechtkomt in water, de bodem en... planten. "Het grootste probleem met werkzame farmaceutische stoffen is hun biologische activiteit in het milieu", voegt hij eraan toe. Ethinyloestradiol bijvoorbeeld veroorzaakt feminisatie bij mannetjesvissen, sulfamiden doen mais vergaan, fluoxetine vertraagt de ontwikkeling van kikkervisjes..."