...
Veranderen botst op weerstand. Dat geldt voor maatregelen in het nieuw regeerakkoord, evenzeer als voor noodzakelijke innovaties in de zorg. De Wet van Christensen helpt succesvol te innoveren. Clayton Christensen was een Amerikaanse business consultant die het concept van 'disruptive innovation' introduceerde. Hij fileerde de gezondheidszorg in The Innovator's Prescription: A Disruptive Solution for Health Care (2008). Om succesvol te innoveren moet je tezelfdertijd drie dingen veranderen, stelde hij: 'het zorgmodel' (wat je doet), 'het financieel model' (hoe je daarvoor vergoed wordt) en het 'datamodel' (welke gegevens je registreert en deelt). Dat verklaart waarom innovaties in de zorg vaak mislukken of op de lange baan geschoven worden. Men start altijd met zinvolle ideeën over nieuwe prestaties of de manier om zorg te verstrekken, maar men vergeet tegelijk de manier van betalen te veranderen. Het blijft dan braafjes bij een 'betaling per prestatie', liefst elk binnen zijn eigen budget en zonder andere, minder efficiënte zorg in vraag te stellen. Heel menselijk, maar dodelijk voor innovatie. Kansen om systematisch te registreren wat we doen en wat het (therapeutisch) resultaat ervan is, laten we even stelselmatig liggen. Doordachte dataregistratie laat echter toe de zorg beter te sturen en meetbaar te maken 'hoeveel gezondheid we produceren'. Elke innovatie in de zorg is anders, maar ziehier alvast drie brede denkpistes ter overweging: Zorg-model =Combineren. Dat gaat verder dan samenwerken, want 'combineren' veronderstelt zoeken naar complementariteit tussen de stakeholders en herschikken van wat we doen, op zoek naar meer efficiëntie. We zijn allemaal stukken van een puzzel die beter in elkaar gepast moet worden. Betaal-model =Schuiven. Het totale gezondheidsbudget is al gigantisch en groeit elk jaar. Ondanks veel besparingen gaat het totaalcijfer elk jaar omhoog. Loslaten van 'betaling per prestatie' en verschuiven van middelen naar alternatieve modellen (bv. 'per patiënt' of 'voor een aanbod naar de hele lokale populatie') verhoogt de motivatie om 'goede dingen goed te doen'. Data-model = Meetbaar maken. We moeten uiteraard meer en efficiënter gegevens delen. Maar innoveer meteen verder: we hebben massa's (financiële) gegevens over wat we voor patiënten doen, maar bitter weinig data over wat het resultaat van die zorg is. Is de patiënt er uiteindelijk beter van geworden? Was het écht value for money? Maken we de juiste keuzes en bereiken we de populaties die de zorg het meeste nodig hebben? (Volgende keer meer over (in)equity).