Hoe dragen ziekenhuisapothekers bij aan het beheer van kankerbehandelingen? Dit was het onderwerp van het tweede deel van het FIP-webinar dat begin maart werd gehouden. Ziekenhuisapotheker Josep Guiu (Barcelona), benadrukte de rol van de ziekenhuisapotheker in de oncologie.
...
" Als schakels in het zorgteam zijn ze uitstekend geplaatst om patiënten gerichte educatie te geven en hulpmiddelen om de therapietrouw te verbeteren bij complexe behandelingsschema's. Ziekenhuisapothekers zijn ook vaak betrokken bij de ontwikkeling van geneesmiddelen en klinisch onderzoek." Die evolutie veronderstelt een specifieke specialisatie. De Board of Pharmacy Specialties (BPS) geeft opleidingen en certificaten voor oncologische apothekers die farmacotherapeutische schema's kunnen aanbevelen, ontwerpen, implementeren, bewaken en wijzigen om behandelingen te optimaliseren. In de oncologie zijn bepaalde interventies specifiek voor het geneesmiddel: preventie en bewaking van bijwerkingen, ondersteuning bij de toediening, premedicatie en hydratatie, toevoeging en stopzetting van geneesmiddelen, dosisaanpassing, medicatiebewaking, farmacokinetiek, overschakelen van intraveneuze naar orale vormen, verzoening van geneesmiddelen en allergieën, patiënteducatie en monitoring van de therapietrouw. Andere praktijken betreffen de ondersteunende zorg: follow-up van de chemotherapie, de pijn, de chronische behandelingen, hematologie (EPO / niet-EPO-anemie, factorstimulerende granulocytkolonies, anticoagulantia), gastro-intestinale problemen, cutane bijwerkingen (extravasatie, hand-voet-syndroom, maculopapulaire uitslag, enz.), infecties en antibiotica (immunisatie), parenterale voeding, palliatieve zorg en chemobeschermende middelen (ontwikkeling, dosering). De European Society of Oncology Pharmacy (ESOP) stelt hoge eisen aan de praktijk en het onderzoek van oncologische farmacie: aankoop van producten, bereiding en aflevering van geneesmiddelen, informatie en advies, IT-oplossingen, kwaliteitswaarborg en aanbevelingen, continue vorming en onderzoek. Een andere cruciale vraag is die van het beheer van gevaarlijke producten. "We moeten de ziekenhuisfaciliteiten, het circuit, de voorbereiding en toediening van geneesmiddelen, het afvalverwijderingscircuit en de multidisciplinaire teams herdenken om professionele risico's te voorkomen, en tools moeten geïmplementeerd worden in gesloten systemen", aldus de apotheker. Daarnaast is er de afgelopen jaren een nieuwe rol weggelegd voor ziekenhuisapothekers om CAR-T-celtherapie en gentherapie (adenovirus) te beheren. Deze innovatieve therapieën vereisen nieuwe vaardigheden en een specifieke opleiding. Wat zijn de verbeterpunten? "We moeten de toegang tot geneesmiddelen en innovaties garanderen; kankergeneesmiddelen betaalbaar maken; geneesmiddelentekorten en het probleem van ondermaatse en vervalste geneesmiddelen oplossen en de kwaliteit van geneesmiddelen wereldwijd waarborgen. Daarnaast moet er werk gemaakt worden van een universele gezondheidsdekking, duurzame oncologische zorgsystemen, een verantwoord gebruik van geneesmiddelen, strategieën voor gezamenlijke preventie en geïntegreerde gezondheidszorg", zo besluit Josep Guiu.