De covid-pandemie brengt ook heel wat fake news met zich mee. Daarom werkt de WHO sinds het begin van de pandemie aan de verspreiding van tips en tricks om échte informatie te scheiden van fake news.
...
TikTok, Google, Facebook, Messenger, Viber, WhatsApp, YouTube: de WHO kijkt niet op een extra inspanning om informatie te verspreiden die gebaseerd is op wetenschap en zorgt ervoor dat die goed scoort wanneer mensen informatie zoeken over covid-19. De infodemie, de overmaat aan informatie die veroorzaakt werd door de pandemie of het nu gaat om wetenschappelijke informatie, officiële communicatie, berichten op sociale netwerken, berichten die gedeeld worden door vrienden of familie, leidde tot een nieuwe wetenschap: de infodemiologie of de studie van al dat nieuws en hoe ermee om te gaan.. De WHO geeft zeven tips om foute of misleidende informatie op te sporen: 1 Evalueer de bron: wie communiceert? Waar komt de informatie vandaan? Controleer op een sociaal netwerk of de account al dan niet vals is. Raadpleeg op websites de opties 'over ons' of 'contacteer ons' voor geldige contactgegevens. Gebruik voor afbeeldingen en video's de zoekhulpmiddelen van Google, TinEye, YouTube DataViewer, ... Andere aanwijzingen zoals spelling, onprofessionele look of een teveel aan hoofdletters en uitroeptekens zijn alarmsignalen. 2 Neem geen genoegen met de krantenkoppen: lees het hele artikel en zoek informatie in gedrukte en digitale bronnen (podcasts, online nieuwssites, ...). Kortom, diversifieer uw nieuws- bronnen. 3 Identificeer de auteur en controleer of hij betrouwbaar is. 4 Controleer de datum: is de informatie up-to-date en actueel? 5 Analyseer de elementen van de informatie: citaten van experts, links naar studies, enz.. 6 Denk aan uw vooroordelen, we hebben ze allemaal, ze beïnvloeden de manier waarop we de wereld zien. Waarom werden we aangetrokken door een titel, een artikel? Hoe het bericht interpreteren? 7 Check feiten met behulp van infocheckers. De WHO raadt aan om een onderscheid te maken tussen informatie, valse informatie en misleidende informatie: "Net zoals we onszelf kunnen beschermen tegen covid-19 door handenwassen, afstand nemen en maskers te dragen, kunnen we de verspreiding van valse informatie vertragen met wat computerhygiëne". Stel uzelf de volgende vragen voordat u iets deelt: - Welk gevoel roept dit bericht bij mij op? - Waarom deel ik dit? - Hoe weet ik of dit waar is? - Waar komt deze informatie vandaan? - Wie heeft er baat bij als ik de informatie deel? Als je weet dat er iets mis is, of dat het je boos maakt, deel het dan niet, ook niet om het tegen te spreken of er grappen over te maken. Het leidt alleen maar tot meer verspreiding van valse of misleidende informatie. Gebruikers worden ook aangemoedigd om foute informatie online te melden: de WHO-website bevat nuttige links om sociale netwerken te verwittigen. Hoe belangrijk is gezondheidsgeletterdheid in de huidige gezondheidscrisis? Je moet één woord onthouden, en het komt van de WHO: infodemic of infodemie. Een artikel in 'Cultures & santé' legt uit waarom gezondheidsvaardigheden en het vermogen om goed om te gaan met informatie op het internet essentieel zijn, vooral met het oog op angstgevoelens en risicogedrag. "De grote uitdaging van deze crisis is ook, en misschien vooral, die van communicatie- en informatiebeheer", zegt dr. Gilles Henrard, huisarts en medewerker van Cultures & Santé, een Franstalige non-profitorganisatie die de gezondheid en permanente educatie, die tools publiceert om gezondheidsgeletterdheid te verbeteren, zoals de Lisa-factsheets. Wat covid-19 betreft organiseert de NGO online workshops voor professionals in de gezondheids- en sociale sector om hen te helpen bij het informeren en het praten over het nieuwe virus. Om kritisch te blijven en zichzelf te beschermen in een verontrustende context vol met valse informatie, publiceerde de vereniging een gids gepubliceerd van ongeveer 50 pagina's waarvan de inhoud is samengevat in een infografie met vijf nuttige aandachtspunten. 1 Vraag uzelf af: wie is de auteur? Waarom wordt de informatie verspreid? Worden er bronnen geciteerd? Wordt de informatie bevestigd door andere media? 2 Maak een onderscheid tussen een feit en een mening: een feit kan worden bewezen, geverifieerd en is niet afhankelijk van de auteur, terwijl een mening gebaseerd is op ideeën, twijfelachtig is en van persoon tot persoon kan verschillen. 3 Pas op voor wondermiddelen, oplossingen van één persoon en problemen met een enkele oorzaak. 4 Vermijd extra ongerustheid in uw dagelijks leven: door de tijdstippen waarop u zich informeert te kiezen en te beperken, door de soorten geraadpleegde informatie te variëren (feit, analyse, column, enz.) en door een bepaalde mate van onzekerheid te aanvaarden. 5 Bescherm anderen door na te denken over de effecten die de informatie kan hebben voordat u die deelt. Specificeer of de informatie die u deelt een mening of een feit is, en vermijd het verspreiden van geruchten, niet-verifieerbaar of niet-geverifieerd nieuws of informatie zonder auteur. Het is sowieso aangeraden om gebruik te maken van 'officiële' informatie op sites als www.info-coronavirus.be.