...

De prijsbepaling en indexatie is eerst en vooral afhankelijk van het type product en dienst", steekt Koen Straetmans van wal. "We hebben de terugbetaalbare en niet-terugbetaalbare geneesmiddelen, die voorgeschreven zijn door een arts, de voorschriftvrije geneesmiddelen en de niet-geneesmiddelen zoals cosmetica en voedingssupplementen. Ook bij de zorgdiensten, waaraan de honoraria gelinkt zijn, maken we het onderscheid tussen terugbetaalbare en niet-terugbetaalbare diensten." De terugbetaalbare voorgeschreven geneesmiddelen vormen het leeuwendeel binnen het aanbod van de apotheek. "Het afleverhonorarium van de apotheker voor die geneesmiddelen zit ingebed in de prijs van het geneesmiddel. De indexering daarvan gebeurt normaal gezien jaarlijks", zegt Straetmans. "Maar uiteindelijk doet enkel het remgeld ertoe voor de patiënt. Bij duurdere geneesmiddelen is de bijdrage voor de patiënt geplafonneerd. Die plafonds kunnen ook geïndexeerd worden, maar de voorbije vijf jaar is dat niet gebeurd. Voor terugbetaalbare geneesmiddelen is er eigenlijk weinig evolutie op de remgelden. Integendeel: de afgelopen tien jaar zijn die remgelden ten laste van de patiënten zelfs significant gedaald, ondanks een stijgend gebruik van geneesmiddelen." Bij de niet-terugbetaalbare geneesmiddelen, of ze nu voorgeschreven zijn of niet, is er geen automatische prijsverhoging, gaat Straetmans verder. "De farmaceutische firma moet voor prijsverhogingen van die geneesmiddelen een goedkeuring vragen bij de FOD Economie", vult Straetmans aan. "Ook bij de niet-geneesmiddelen geldt de indexering niet, en daar moet de farmaceutische firma geen goedkeuring vragen bij de FOD Economie. Voor niet-geneesmiddelen is de prijs vrij. Een voedingssupplement, tandenborstel of crème is dus niet onderworpen aan indexering." Het werk van de huisapotheker of een begeleidingsgesprek rond astma. De apotheker biedt verschillende terugbetaalbare diensten aan. Het ziekenfonds en het Riziv komen bij deze diensten voor honderd procent tussenbeide in de betaling van de honoraria. "De tarieven worden normaal gezien jaarlijks geïndexeerd als gevolg van beslissingen bij het Riziv", weet Straetmans. "Er zijn ook wel eens jaren geweest dat er werd bespaard en er geen indexatie op alle zorgverstrekkingen is toegepast." "Afgelopen januari is dat bedrag alvast wel opnieuw geïndexeerd. Apothekers zijn niet voor alle diensten prijsgebonden. In de zomer van vorig jaar zijn apothekers bijvoorbeeld begonnen met de sneltesting op covid-19, bij mensen die op reis vertrokken. Dat wordt niet terugbetaald door het Riziv. In dat geval, dus voor de niet-terugbetaalbare diensten, zijn de prijzen wel volledig vrij hoewel je daarin altijd redelijk blijft." Of een geneesmiddel, product of dienst nu terugbetaald wordt of niet, de apotheker moet zijn prijzen wel steeds bekendmaken aan de patiënt. "De burger moet op voorhand weten wat iets zal kosten. Een apotheker mag bijvoorbeeld niet zomaar per patiënt de prijs van een sneltest aanpassen", weet Straetmans. "De rechten van de patiënt zijn hier van toepassing. De wet schrijft voor dat de prijzen op een ondubbelzinnige, leesbare en duidelijk zichtbare manier moet worden vermeld. Het is niet noodzakelijk om op elke verpakking een prijsetiket aan te brengen. Je moet er wel voor zorgen dat de consument of patiënt altijd de prijs van elk product of dienst kan nagaan." Bij uitgestalde producten staan de prijzen over het algemeen eenvoudig aangeduid. "Daar bestaan verschillende systemen voor. Vroeger had een apotheker veel werk om die prijzen manueel aan te passen. Meer en meer apotheken werken met digitale prijsaanduidingen, die verbonden zijn met de software van de apotheek. Geeft de apotheker een prijsaanpassing in, dan wordt die vanzelf aangepast." De prijsaanduiding moet in theorie op ieder individueel product of geneesmiddel gebeuren. "Maar zeker de prijzen die achter de toog van de apotheek staan, veranderen vaak onder impuls van de overheid en het Riziv. Het ministerie van Economie heeft dan ook al aangegeven dat het onmogelijk is om op elk terugbetaalbaar geneesmiddel duidelijk de prijs aan te geven. Zorg er als apotheker dan voor dat je de prijzen steeds mondeling kan meegeven wanneer patiënten er op voorhand naar vragen en de prijzen duidelijk aantoont op het kasticket. Als patiënt zijn er verschillende kanalen, zoals de websites van het Riziv en BCFI, om zelf de remgelden per geneesmiddel op te zoeken. Voor de honoraria werk je het best met een prijslijst. Die kun je visibel en transparant uithangen in je apotheek", tipt Straetmans. De FOD Economie voert regelmatig inspecties uit op onder meer de prijsaanduiding, zoals ze dat ook doen bij pakweg slagers en bakkers. "Bij eventuele overtredingen krijg je doorgaans een verwittiging en aanmaning, gevolgd door een latere tweede check. Als je faliekant in overtreding bent, kan je ook meteen een sanctie krijgen. Maar meestal gebeurt dat niet. Apothekers hebben en kennen heel veel regelgeving en passen dat over het algemeen heel correct toe", besluit Straetmans.