...

De klimaatopwarming heeft invloed op de distributie van tal van organismen, die zich gaan verplaatsen naar een hogere breedtegraad of hoogte. Dat verhoogt de druk op de vooraf bestaande soorten. Andere soorten kunnen niet migreren, en nog andere soorten krijgen te kampen met problemen als gevolg van een verstoorde relatie met bestuivers en commensale organismen. De insectenpopulaties zijn al sterk afgenomen, maar de warme winters resulteren ook in een toename van het aantal schadelijke insecten (Scolytinae...). De culturen worden gevoeliger voor pathogene agentia, waaronder schimmels die mycotoxines produceren. Die bedreigen zowel de voedselveiligheid als de kwaliteit van de voedingsmiddelen op korte en lange termijn.De aandacht gaat vooral uit naar planten die op hoge hoogte groeien. De klimaatverandering zal zich immers meer laten gevoelen in de bergen van het noordelijke halfrond. Als die planten worden "bijgebeend" door soorten die normaal op lagere hoogtes groeien, kunnen ze geen kant meer op. Sommige soorten zullen het alleen redden als ze naar het noorden en hogere hoogtes migreren.Van veel medicinale planten is bekend dat ze krachtiger zijn als ze op hoge hoogte worden geteeld, zoals bush tea ( Athrixia phylicoides D.C.), kamille ( Matricaria chamomilla L.) en valkruid ( Arnica montana L.).Medicinale planten die in dorre gebieden groeien, zullen het nog moeilijker krijgen aangezien het klimaat in die zones uiterst snel verandert, wat een compensatoire migratie bemoeilijkt. Dat verklaart bijvoorbeeld waarom wilde populaties van Glycyrrhiza uralensis Fisch., die veel worden gebruikt in de Chinese geneeskunde, zo verminderd zijn. Glycyrrhiza uralensis Fisch wordt klassiek geoogst in het noorden van China en is nu geklasseerd als beschermde soort. Telen is geen oplossing omdat de plant dan kleinere hoeveelheden van de werkzame bestanddelen (glycyrrinezuur, liquiritine) bevat dan rijpe wilde wortels. Van een grote uitvoerder is China een invoerder geworden, wat de terugkeer van populaties van de wilde plant in andere landen (Oezbekistan, Kazakhstan, Pakistan, Afghanistan) in het gedrang brengt."De extremere weersomstandigheden en het economische verlies als gevolg van de klimaatopwarming zullen in tal van streken schadelijke gevolgen hebben voor de volksgezondheid. Als niet snel maatregelen worden genomen, zou dat de morbiditeit en de mortaliteit kunnen verhogen. Idealiter zouden de huidige tendensen moeten worden gekeerd", noteren de auteurs. Ze zijn zich evenwel bewust van de inertie van de huidige politici en reiken daarom oplossingen aan die nuttig zouden kunnen zijn. Om medicinale planten te ondersteunen, stellen ze voor: promotie van lokale cultuur, behoud van de traditionele knowhow over planten, een duurzaam gebruik van de planten, telers duurzame praktijken aanleren, grootschalige programma's om de kwaliteit van de grondstoffen te controleren en te vrijwaren, waaronder maatregelen ter bescherming van de habitat.Door regionaal fytochemisch onderzoek en programma's om de kwaliteit van de biomarkers in economisch belangrijke medicinale planten te controleren, vooral alpine species, kunnen we afwijkingen van de samenstelling en de kwaliteit ervan opsporen. Consumenten en fabrikanten kunnen dan worden verwittigd als de gebruiksaanwijzing moet worden aangepast, zeggen ze."Geassisteerde migratie en ex situ banken van zaden zouden essentieel kunnen zijn om een definitief uitsterven van nuttige soorten in de hele wereld te verhinderen, maar we benadrukken dat die maatregelen de schade toegebracht aan de huidige gemeenschappen van mensen niet zullen verminderen", concluderen de vorsers.