Wat met aandelen van uw vennootschap na scheiding?

Bij een echtscheiding moeten de goederen van de ex-echtgenoten vereffend en verdeeld worden. Hoe dat moet gebeuren en wat aan wie toekomt, hangt daarbij onder andere af van het huwelijkscontract waaronder de echtgenoten gehuwd waren. Ook als samenwoners uiteen gaan, moeten de goederen die wat men noemt in onverdeeldheid zijn, uiteengedaan worden. Bent u gehuwd onder het wettelijk stelsel (scheiding van goederen en gemeenschap van aanwinsten) dan zijn de aandelen van de vennootschap (ook al staan die op uw naam alleen) qua vermogenswaarde vaak gemeenschappelijk. Dat is enkel en alleen niet het geval als u de aandelen al had voor het huwelijk, die verwierf door een wederbelegging van eigen goederen of als u de aandelen erfde of geschonken kreeg, al dan niet tijdens het huwelijk. Richtte u de vennootschap op tijdens het huwelijk (of kocht u tijdens het huwelijk de aandelen van de vennootschap van de vorige aandeelhouder), dan zal u dus bij een echtscheiding vaak een vergoeding moeten betalen aan uw ex voor de aandelen van de vennootschap, ook al staan die op uw naam alleen. Scheidt u uit de echt door onderlinge toestemming, dan kunt u met uw ex overeenkomen welke vergoeding voor de aandelen moet worden betaald. Eventueel kunt u de accountant van de vennootschap vragen wat zijn visie is over de waarde van de aandelen. U zou ook bijvoorbeeld kunnen overeenkomen om de aandelen van de vennootschap aan iemand anders te verkopen en de opbrengst te verdelen. Raakt u er onderling niet uit en duidt de rechtbank een notaris aan om het huwelijksstelsel te vereffenen en te verdelen, dan zal die moeten bepalen welke vergoeding voor de aandelen moeten worden betaald. Daartoe zal de notaris vaak een deskundige aanstellen om de becijfering te doen. Bent u het niet eens met de waardebepaling die de notaris vervolgens zal doen, dan is het uiteindelijk de rechtbank (of het hof van beroep) die zal bepalen wat de waarde van de aandelen is en welke vergoeding daarvoor moet worden betaald. Als de aandelen een strikt eigen karakter hebben - u was bijvoorbeeld al eigenaar van de aandelen voor u in het huwelijk trad - dan is ook de vermogenswaarde van de aandelen van u. Toch betekent dat niet dat u dan sowieso geen enkele vergoeding daarvoor moet betalen aan uw ex. Sinds 2018 bepaalt de wet dat uw ex voor een stuk kan meedelen in de meerwaarde van de aandelen. De wet zegt namelijk dat uw ex een vergoeding kan vragen voor de netto beroepsinkomsten die het gemeenschappelijk vermogen niet heeft ontvangen en die het redelijkerwijze had kunnen ontvangen indien het beroep niet binnen een vennootschap was uitgeoefend. Ook als de oude wet van toepassing is, zijn er rechters die hetzelfde principe aanvaarden. Wordt u met een dergelijke vordering geconfronteerd, dan kunt u argumenteren dat uw vennootschap een 'spaarpot nodig had' voor zwaardere tijden, voor een investering, enz. Hoe beter u dat standpunt motiveert, hoe minder u wellicht aan uw ex zal moeten betalen. Kies dus best voor een advocaat die voldoende thuis is in echtscheidingen en vennootschapskwesties. Bent u gehuwd met een huwelijksovereenkomst waarbij u opteerde voor een stelsel van volledige scheiding van goederen en staan de aandelen van de vennootschap op uw naam alleen, dan gelden er andere regels. Ook de vermogenswaarde van de aandelen zal dan aan u toekomen. De wet bevat in dat geval al evenmin een regeling die aangeeft dat uw ex een vergoeding kan vragen voor de netto beroepsinkomsten die het gemeenschappelijk vermogen niet heeft ontvangen en die het redelijkerwijze had kunnen ontvangen indien het beroep niet binnen een vennootschap was uitgeoefend. Toch bestaan er ook daar een aantal rechterlijke uitspraken die aan de andere echtgenoot (die dus geen eigenaar is van de aandelen van de vennootschap) een vergoeding toekennen uit hoofde van de vennootschap. Dat is met name het geval als de betreffende echtgenoot kosteloos meegewerkt heeft in die vennootschap, waarvan hij of zij geen aandeelhouder is. Om die vergoeding toe te kennen, baseert men zich dan veelal op de ongerechtvaardigde verrijking. Waren u en uw ex-partner wettelijk of feitelijk samenwonend en staan de aandelen van de vennootschap op uw naam alleen, dan hoeft u zich meestal al evenmin zorgen te maken. U zal dan normaal gesproken ook niets moeten betalen voor de aandelen. Dezelfde regels gelden hier als wanneer u gehuwd bent onder een stelsel van volledige scheiding van goederen. Wil de ex-partner hier een vergoeding vragen, dan zal die zich eveneens moeten beroepen op de regels rond de ongerechtvaardigde verrijking.