De kogel is door de kerk. De dematerialisatie van het voorschrift is de zoveelste stap in de verregaande digitalisering van de gezondheidszorg. Voor wie digitaal on board is, is dit ongetwijfeld niet het einde van deze wereld. Voor digibeten daarentegen is dit de zoveelste confrontatie met een technologie die een impact heeft op hun dagdagelijks leven. Senioren en kwetsbare personen maken een groot deel uit van die populatie en we kunnen het hen niet kwalijk nemen dat ze niet (steeds) op de trein van de digitale (r)evolutie zitten.
Dematerialisatie was de volgende logische stap na de uitrol van het elektronische voorschrift en past volledig in het kader van de digitalisering in de gezondheidszorg. Die digitalisering is een must omwille van velerlei redenen: betere communicatie en samenwerking tussen zorgverleners, als hulp om betere en meer kwalitatieve zorg te kunnen bieden. De verregaande digitalisering biedt mogelijkheden om met data aan de slag te gaan en de analyses te gebruiken om te streven naar meer efficiënte zorg. Dematerialisatie sluit eveneens naadloos aan bij de digitalisering van het beroep van apotheker. De meeste apotheken hebben een website en bieden een of meerdere apps aan, zijn actief op sociale media.
Bij dematerialisatie moeten huisartsen en huisapothekers eens te meer zij aan zij de vragen van burger en patiënt capteren
Dematerialisatie mag dan wel heel wat voordelen bieden en deel uitmaken van een voor de hand liggend en logisch proces van digitalisering, we kunnen dit niet los zien van het feit dat niet iedereen digitaal mee is, maar toch recht heeft op de best mogelijke zorg. Het is een moeilijke evenwichtsoefening. De indruk is en blijft bij tal van zorgverstrekkers dat de overheid te weinig oog heeft voor die populatie die - om welke reden dan ook - hier geen beroep op kan of wil doen.
Bij dematerialisatie staan huisartsen op dat vlak letterlijk in de eerste lijn. Zij moeten hun patiënten uitleggen waarom ze geen papieren bewijs van elektronisch voorschrift meer zullen meekrijgen. Zij krijgen de eerste reacties te horen, die zonder twijfel niet allemaal positief zullen zijn. Het is ook niet uitgesloten dat apothekers een hoop vragen hierover zullen krijgen. En wellicht eveneens negatieve reacties. Bij dematerialisatie moeten huisartsen en huisapothekers eens te meer zij aan zij de vragen van burger en patiënt capteren.
Hoe mooi de digitalisering en apps ook kunnen zijn, we zouden haast vergeten dat er nog iets in de apotheek is dat veel belangrijker is, namelijk de vertrouwensrelatie tussen de burger/patiënt en zijn/haar lokale huisapotheker. Net als bij de huisarts is dit een unieke één-op-éénrelatie. Digitalisering en apps kunnen de apotheker helpen om zijn of haar patiënten nog betere farmaceutische zorg te bieden, maar primo moet de nadruk liggen op het opbouwen en onderhouden van deze unieke vertrouwensrelatie. Hoe innovatief de digitalisering ook is, tot op de dag van vandaag is er geen app of website beschikbaar die helpt om dat vertrouwen op te bouwen en te onderhouden. De huidige covidcrisis toont dit opnieuw aan.
Het is belangrijk dat apothekers nieuwe digitale initiatieven blijven omarmen
Het is ook de huisapotheker die als vertrouwenspersoon digibeten helpt waar mogelijk en haalbare oplossingen moet voorstellen. Die vertrouwensrelatie is par excellence de hoeksteen van het beroep, en van de meerwaarde ervan. Apps en digitale initiatieven zijn de hulpmiddelen om zo goed mogelijk het beroep van apotheker te kunnen uitoefenen. Hoe goed bedoeld die apps en disruptieve digitalisering ook zijn, het vertrekpunt moet de burger/patiënt zijn ("Wordt de burger/patiënt er beter van?") en hoe kunnen zorgverstrekkers, vanuit hun vertrouwensrelatie, ervan gebruik maken om nog betere en meer kwalitatieve zorg te verstrekken? Het is een moeilijke evenwichtsoefening die niet steeds gebeurt.
Tot slot is het belangrijk dat apothekers nieuwe digitale initiatieven blijven omarmen. Vaak weerklinkt er kritiek en weerstand (begrijpelijk) van hun kant bij de lancering van een bepaald idee, anderzijds is het weeral een moment voor apothekers om nog meer belang te hechten aan die persoonlijke en unieke relatie die ze hebben met hun klanten. Digitalisering is een motivatie om die band verder te versterken.