...
Het inschatten van de ernst Om de noodzakelijke gegevens te verzamelen zonder de patiënt op zijn ongemak te brengen, is het aangeraden om gesloten vragen te stellen van het type: "Hoe lang hebt u al last van constipatie? Hoe ziet de stoelgang eruit? Zwart? Heeft u ook gewicht verloren? Welke geneesmiddelen neemt u? Drinkt u minstens anderhalve liter water per dag?" De anamnese geeft een beeld van het aantal keer de patiënt naar het toilet gaat, het uitzicht van de ontlasting en eventuele spijsverteringsproblemen, zelfs als ze schijnbaar onschuldig zijn. Daardoor kan de apotheker alle factoren die meespelen op een rijtje zetten en zoeken naar een achterliggende pathologie, meer dan zich alleen maar te baseren op de symptomen: de constipatie. Als er geen aanwijzingen zijn dat er een onderliggende pathologie aan de basis ligt van het probleem, kan de behandeling van recent opgetreden constipatie een oplossing bieden. Gratis advies Als er verteringsproblemen zijn, is het altijd goed om de patiënt er nog eens aan te herinneren hoe een 'normale' transit in zijn werk gaat. Elke dag komt zowat 500 ml maagbrij in de dikke darm, voorbij de klep van Bauhin. Het water wordt geresorbeerd waardoor nog ongeveer 150 tot 200 gram uitwerpselen achterblijft. Die bestaan nog altijd voor 60 tot 80 procent uit water, vegetale niet-verteerbare vezels, bacteriën, celresten en galresidu. Het is nodig om zich dagelijks te ontlasten (behalve voor megacolon). De ontlasting heeft de vorm van een cilinder en een doorsnede tussen 2,5 en 4 cm. De ontlasting is vrijwel geurloos. Als ontlasting niet aan deze eigenschappen voldoet, is er sprake van een verteringsprobleem, dysbiose of een onevenwicht van de intestinale flora waardoor een goede werking van de ingewanden niet mogelijk is. Gepersonaliseerde leefstijladviezen kunnen de patiënt die niet begrijpt wat er aan de basis ligt van zijn verteringsprobleem, helpen: gasvorming, constipatie, een gevoelige buik... Een veel voorkomend voorbeeld zijn de patiënten die zich bijzonder graag tegoed doen aan veel vlees en gesuikerde frisdranken. Zij ontwikkelen een overdreven bacteriële fermentatie (door de suikers) in de colon ascendens en een overdreven proliferatie van rottende bacteriën in de colon descendens (door het vlees) wat vaak gepaard gaat met een toename van het aantal gisten. De normale darmflora wordt daardoor compleet ontregeld met als gevolg functionele klachten en zelfs ernstige aandoeningen als de dysbiose lang duurt. Eerste reflex Het is belangrijk om te wijzen op het belang van een gezonde en evenwichtige intestinale flora die zorgt voor een regelmatige transit, een neutralisering van pathogene bacteriën en de stimulering van een immunitair systeem. Probiotica, lactobacillen en bifidobacteriën onder de vorm van gelulen gedurende een lange periode kunnen dat evenwicht helpen te herstellen. Ook sommige voedingsmiddelen kunnen helpen om de intestinale flora te herstellen: yoghurt met bifidus, kefir van melk of fruitsap, gepekelde voedingsmiddelen. Homeopathie: een duwtje in de rug Homeopathie kan in deze problematiek een bijzonder interessante bijdrage leveren en een gepersonaliseerde oplossing bieden, op voorwaarde dat de apotheker de tijd neemt om een nauwkeurig profiel van de patiënt vast te leggen. Vaak is het nodig om twee tot drie homeopathische behandelingen aan te bieden, afwisselend en in functie van een aantal voorwaarden: Aambeien Bij patiënten met een sedentair leven zien we vaak constipatie die samengaat met terugkerende aambeien. Aambeien vragen altijd een consultatie bij een geneesheer die kan nagaan hoe de toestand van de veneuze congestie is en kan uitzoeken wat er aan de basis kan liggen van de aambeien. Het homeopathische advies kan wel helpen om de acute en pijnlijke periode te overbruggen in afwachting van een doktersconsult. Homeopathie is ook een goed wapen in de preventie van recidief. Druppeltjes Aesculus (paardenkastanje) (15 druppeltjes om de twee uur in een beetje water) en de zalf van Aesculus verlichten de veneuze congestie en grote uitwendige aambeien die bloeden en zorgen voor prikkende pijn. Deze behandeling mag aangevuld worden met Nux vomica aangezien de pijn van aambeien verlicht wordt door koude compressen. Tijdens de zwangerschap kunnen opstoten van aambeien verlicht worden door Collinsonia canadensis (Canadees steenkruid) als de aambeien vergezeld gaan door ernstige constipatie en het gevoel dat honderden spelden in het rectum prikken. Conclusie We mogen niet te licht over aambeien gaan. Vaak is er een bijkomende, onderliggende intestinale pathologie. Een degelijke vraagstelling laat de apotheker toe om bepaalde oorzaken uit te schakelen zoals een onevenwichtige voeding en verkeerdelijk gebruik van laxeermiddelen die het colon irriteren en periodes van diarree en constipatie veroorzaken. Druk er altijd op dat laxeermiddelen - zelfs homeopathische laxeermiddelen - slechts occasioneel mogen worden gebruikt en dat, bij dit soort middelen, altijd voorzichtigheid geboden is. u