...
Hoe evolueerde het apothekerslandschap de voorbije jaren, en meer bepaald sinds 2008, toen de eerste editie van dit magazine van de persen rolde? Geomarketingspecialist Sirius Insight houdt alle gegevens daarover nauwkeurig bij. Account manager Karolien Sottiaux en analytics expert Arno Lemaire lichten toe. Er zijn sinds 2008 in ons land 200 apotheken verdwenen: 6% in Brussel, 3% in Vlaanderen en 5% in Wallonië. De grootste daling deed zich voor in Antwerpen (-8%) en Luik (-7%). Tegelijk kwamen er in Waals-Brabant, Vlaams-Brabant en Limburg apotheken bij, respectievelijk 3, 2 en 1% van het aanbod. "Voor die toename hebben we niet meteen een verklaring", zegt Karolien Sottiaux. "De daling in Antwerpen schrijven we toe aan de uitval van een aantal apotheken en meer transfers, wat leidde tot een soort van natuurlijke evolutie. In Luik zijn er nog steeds extreem veel apotheken ten opzichte van de noden van de bevolking, waardoor heel wat apotheken er de deuren sloten." Een op de vijf apotheken is tussen 2008 en 2021 naar een nieuwe locatie verhuisd, wat toch een behoorlijk aantal is. Ook al gaat het in een aantal gevallen om een transfer naar een nabijgelegen pand, een zogenaamde 'verhuis op korte afstand'. Vlaanderen is koploper, gevolgd door Wallonië en Brussel. "Ook hier zien we opvallende verschillen per provincie", stelt Karolien Sottiaux vast. "In Luxemburg is 30% van de apotheken verhuisd, in Waals-Brabant is dat 29%, in Limburg en Oost-Vlaanderen telkens 23%. Luik en Henegouwen kenden het minst aantal verhuizingen. De situatie is daar vrij complex, met kleinere marges en een laag klantenpotentieel. We merken wel dat we de voorbije jaren meer verzoeken krijgen vanuit die twee provincies." Globaal zorgen de verhuizingen voor een deconcentratie van de apotheken, wat uiteindelijk in lijn is met de filosofie van de spreidingswet, al waren er wel een aantal achterpoortjes, stelt Sottiaux. "Het was inderdaad de bedoeling dat clusters zouden verdwijnen, maar de interpretatie van de wetgeving hielp daarbij niet echt. Met de nieuwe regels die er nu zijn (zie verder in deze editie, nvdr) wordt het voor de apothekers wellicht complexer om de goede opportuniteiten te vinden." Het aantal apotheken dat deel uitmaakt van een keten is tussen 2008 en 2021 meer dan verdubbeld, van 430 naar bijna 900. Zij werken nu in 24 ketens, tegenover 16 in 2008. De sterkste toename in volume zien we in Luik, Henegouwen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Karolien Sottiaux: "Waarom stap je als apotheker in een keten? Om beter te kunnen focussen op het beroep en om hogere winstmarges te behalen. In dat opzicht is het dus geen verrassing dat Luik en Henegouwen in deze opsomming staan." De ketenapotheken zijn over het hele land aan een opmars bezig. In Wallonië maakt 31% van de apotheken er nu deel van uit, tegenover 14% in Vlaanderen en 23% in Brussel. Globaal is 21% van de apotheken onderdeel van een keten, terwijl dat in 2008 nog maar 8% was.