Biokruidenthee in de apotheek

Het kweken van medicinale planten is een veeleisende traditie, zegt Nicolas Bette, die de tisanes van Tilman op punt zet. "We hebben meerdere partners in het Middellandse Zeegebied, waaronder een grote producent in het land van Diois (L'herbier du Diois2), een andere in Vaison-la-Romaine en een partner in Auvergne, waar we al 25 jaar mee werken. Als Jean-Noël Tilman een plant met bepaalde organoleptische kenmerken zoekt, kunnen we die dus terugvinden op de percelen bij die producenten. Dat stelt ons in staat een vrij constant product te leveren. Zij zenden ons stalen die met een infraroodspectrum werden geanalyseerd om de oorsprong van de plant te vergelijken met die van eerdere loten."Het biochemisch profiel en de medicinale eigenschappen van een plant zullen verschillen naargelang de plaats waar die plant groeide, de blootstelling aan de zon, het klimaat, de hoogte en de samenstelling van de aardbodem. "Door die samenwerking met onze partners kunnen we een constante kwaliteit van onze tisanes verzekeren. Onze partners halen tropische planten uit Noord-Afrika (hibiscus), Spanje, Portugal en in mindere mate uit de landen van het Oosten."Het oogsten begint in april en eindigt in november met planten met wortels en een wortelstok.De planten worden ter plaatse door de producenten gedroogd in een doos in het duister en bij lage temperatuur, en dit gedurende 48 uur zodat de werkzame stoffen zo goed mogelijk gevrijwaard blijven. De wortels worden voor het drogen gewassen en in stukken gesneden. Het drogen duurt gemiddeld een week."95% van de planten wordt ingevroren om eventuele insecten te doden of ze worden bewerkt met CO2 door middel van een verstuiver in een doos om larven te verwijderen uit bloemen, zoals nobele kamille en meidoorn. Minder vaak is een behandeling met stoom vereist tegen gerichte microbiële contaminaties, maar dan is het moeilijker de organoleptische eigenschappen van de stoffen te vrijwaren. Onze partners gebruiken nooit ioniserende stralen", vertelt Nicolas Bette."In de wereld van de kruidenaftreksels moeten we zeer op onze hoede zijn. Als een perceel besmet wordt, moeten we andere oplossingen zoeken. Daarom zorgen we altijd voor een hoofdleverancier en een back-up. Er zijn buffervoorraden voor ons beschikbaar, die in een loods worden bewaard bij 12°C. De planten worden ter plaatse versneden met een speciaal snijtoestel naargelang de gewenste grootte en worden in zakken van kraftpapier verpakt. De producten worden systematisch ter plaatse gecontroleerd en gecertificeerd door Ecocert France3. België gebruikt de Certisys4-certificatie, die wetenschappelijk relevanter is."Als de planten aankomen bij Tilman, worden de loten in quarantaine geplaatst en pas na meerdere analyses vrijgegeven. "De plant wordt geïdentificeerd door middel van dunne-laagchromatografie op silicium. We beschikken over 25 HPLC-GC-ketens en een eenheid voor microbiologie, om na te gaan of er geen pesticiden of zware metalen in zitten en een microbiologische analyse verrichten. Bij de minste twijfel wordt het lot geweigerd. We zijn zeer op onze hoede voor rampen van buitenaf, zoals bij Seveso in Rouen."Als de marketing een nieuw spoor ontdekt, wordt een formule ontwikkeld, die intern wordt getest tot aan de finale goedkeuring. "Het kan bijvoorbeeld gaan om een vraag naar een kruidenaftreksel met een specifieke indicatie of een bepaalde plant die we nog niet in ons gamma hebben. Ofwel werken we samen met onze afdeling wetenschappelijk onderzoek, die de literatuur doorneemt en aan de hand van nieuwe studies opportuniteiten probeert te herkennen", zegt Florence Caseau, hoofd marketing."Je mag nooit de smaak uit het oog verliezen. Een tisane met planten zoals hop of gentiaanwortel zou te bitter zijn voor de consument", voegt Nicolas Bette eraan toe. Als de marketing iets wil doen met slaapmutsje (Eschscholzia californica), dat een zeer sterke smaak heeft, zal ik het proberen te vermengen met andere planten zoals passiflora en citroenmelisse, om de smaak wat te verzachten. Net als een parfumeur creëer ik de body van de tisanes en daarna rond ik de smaak af met hoogstens 4-5% biologische aroma's op basis van gedroogde, gehakte schilletjes van citroen, appelsien of rood fruit. En er kan altijd een probleem rijzen.Daarom moeten we zeer waakzaam zijn en beschikken we altijd over een hoofdleverancier en een back-up, net zoals voor de planten. Ik moet ook rekening houden met de granulometrische technische vereisten van ons verpakkingstoestel, dat een dichtheid moet hebben van 0,3. Een plant met bladeren heeft een dichtheid van 0,15-0,20 en is te volatiel voor het toestel. Met zoethout, kaneel en venkel heb je dat probleem niet. Als je essentiële oliën gebruikt, worden die in het mengtoestel van de leverancier direct op de planten verstoven.""Het bedrijf geeft de voorkeur aan theezakjes. Toen Tilman begon met tisanes, was dat het voorkeursmodel, zegt Florence Caseau. Nu wordt kruidenthee ook in bulk verkocht, maar dat is meer voor consumptie en niet voor therapeutische doeleinden. Moeten we kruidenaftreksels in bulk ontwikkelen? De meningen daarover zijn verdeeld. De theebuiltjes die in de apotheek te verkrijgen zijn, vormen een kant-en-klaar therapeutisch mengsel en de patiënt krijgt er nog eens het advies van de apotheker bovenop. Natuurwinkels hebben andere doelstellingen dan wij.""Wij kunnen onze basisstoffen aan de apotheker leveren zodat die zelf een therapeutisch mengsel kan maken. Al onze formules zijn duidelijk en transparant gecatalogeerd zodat de apotheker er gerust mee aan de slag kan gaan", merkt Nicola Bette op.Na intern overleg hebben we gekozen voor individueel in papierkraft verpakte theebuiltjes zonder chloor en zonder nietje om het touwtje vast te klemmen. Voor bepaalde mengsels van planten die veel essentiële oliën bevatten, gebruiken we een interne film, die de organoleptische versheid, waar Tilman prat op gaat, bewaart. "De meerwaarde van de biologische tisanes van Tilman is dat het altijd gaat om een synergie van kwalitatieve planten met fruitaroma's in plaats van met synthetische aroma's. Tilman is een wereldwijd erkend farmaceutisch bedrijf. Onze ervaring en knowhow staan borg voor de kwaliteit van onze tisanes, die worden verkocht in België, Luxemburg en Portugal", concludeert Nicolas Bette.Laat de patiënten de tisanes proeven, wat een aangename pauze vormt voor hen en een gelegenheid tot gesprek is, waarbij je uitleg kunt geven over fytotherapie en de eigenschappen van planten.