...

Aandacht voor burn-out bij apothekers is om meer dan een reden belangrijk. Net als bij andere personen heeft een burn-out invloed op het lichaam van de apotheker, fysiek en mentaal. Maar een apotheker is eveneens een zorgverstrekker, die net door zijn/haar nabijheid en toegankelijkheid, er dag in dag uit moet zijn om de patiënten te helpen en deskundig te adviseren. Een van de studies uit de review maakt net melding van de potentieel gevaarlijke problemen die kunnen opduiken als een zorgverstrekker met een burn-out kampt. Uiteraard kan dit een impact hebben op het professionalisme, maar het is niet uitzonderlijk dat patiënten zelf ervaren dat er iets mis is met hun apotheker of arts. In ergere gevallen komt de veiligheid van de patiënt in gevaar en neemt de kans op medische fouten toe. Maar wanneer kan men de diagnose van burn-out stellen? Terecht stelt men in deze review de vraag of de Maslach Burnout Inventory (MBI) vragenlijst met 22 items die artsen in de Verenigde Staten hanteren om toch al min of meer een diagnose van burn-out te kunnen stellen, wel geschikt is voor alle beroepsgroepen, en in het bijzonder voor zorgverstrekkers, en dus apothekers. Door de jaren heen zijn experts aan de slag geweest om deze MBI-tool, bestemd voor het gros van de beroepsgroepen, te verfijnen en aan te passen aan gezondheidsberoepen. Zo kwam men uit op de Human Services Survey (MBI-HSS)-vragenlijst, die men nu hanteert voor het zoeken naar tekenen en symptomen van burn-out. Deze vragenlijst meet niet alleen de emotionele uitputting en de persoonlijke voldoening (of niet) van een individu, maar peilt ook naar de specifieke oorzaken van stress. Zowel naar preventie als naar curatie toe kan het interessant zijn om net die oorzaken in kaart te brengen en strategieën uit te werken om deze aan te pakken. Niet minder dan 61,2% van de Amerikaanse apothekers zegt ooit last te hebben gehad van een ernstige burn-out. Meteen een van de hoogste percentages bij de zorgverstrekkers, hoger dan chirurgen, oncologen en spoedartsen. De zoektocht naar de specifieke oorzaken van burn-out bij apothekers is een lastige zaak. In de eerste plaats zijn er uiteraard de risicofactoren zoals werklast, controle, verloning, waarden, gevoel van tekortschieten naar patiënten toe wegens tijdsdruk,... Andere factoren doen er een schepje bovenop: IT-problemen, performantie- en kwaliteitsvereisten, uitdagingen om goede farma- ceutische zorg te verlenen, conflict met titularis en/of collega's van het team. Het profiel van de meeste apothekers met een burn-out: ze zijn meer dan 40 uur per week aan de slag, zijnniet gehuwd of zitten niet in een stabiele relatie, en ze hebben meestal ook geen kinderen. Zoals bij de meeste aandoeningen is preventie heel belangrijk bij burn-out. Deze Amerikaanse review komt met een rist van suggesties die in de vele wetenschappelijke studies hierover staan opgelijst. Een van die suggesties die onmiddellijk in het oog springt is om al bij de universitaire opleiding ¬ en het liefst zo vroeg mogelijk in het curriculum ¬ de aankomende nieuwe lichting van apothekers uitvoerig te informeren over het potentiële gevaar van een burn-out in hun latere leven. Een andere suggestie is om bij de eerste tekenen van burn-out bewust contact te zoeken met apothekers-lotgenoten. Het belang van een goed evenwicht tussen het persoonlijke en professionele leven geldt voor iedereen die niet met een burn-out te maken wil krijgen. In apotheekteams ligt een bijzondere preventieve verantwoordelijkheid bij de titularis, die als werkgever moet waken over het mentale welzijn van zijn/haar bedienden. Een burn-out overwinnen is geen makkelijke opgave. Niet toevallig liggen de suggesties en methodes om ervan af te geraken op bijna dezelfde lijn als deze voor de preventie ervan. Wie meer dan 40 uren per week werkt, is al een aardige stap op de goede weg door dit terug te brengen tot maximum 40 uren per week. Fitness, evenwichtige voeding en relaxatietherapieën kunnen de symptomen van een burn-out verbeteren. Steun van het gezin, familie en vrienden is eveneens cruciaal.De auteurs van deze review zijn er wel van overtuigd dat net door de inzichten die apothekers als zorgverstrekkers zelf hebben over de aandoening, ze meer zelf zullen inzetten op de eigenlijk best wel eenvoudige methodes van zelfzorg.