...

Salma Nachi uit Kortrijk en Gaëlle Maus uit Overijse hebben mekaar leren kennen tijdens hun farmaciestudies in Leuven. "Tijdens zo'n hackaton zit je met andere studenten samen en moet je een innovatieve tool bedenken. Wij kregen de vraag om een tool te ontwerpen die in de apotheek kan worden gebruikt. Het is toeval dat wij als farmaciestudenten en Nikte met haar achtergrond van elektromechanisch ingenieur precies dat onderwerp kregen. Maar net omdat het vraagstuk nauw aansloot bij onze studies en Nikte vanuit een technische invalshoek mee kon brainstormen, zijn we uitgekomen op CheckR (spreek uit: Checker)", doen ze hun verhaal. Winst in die Healthcare Heroes Hackaton en in de KICK Challenge van de KULeuven was de start van een bijzonder avontuur. Maar goed, wat is CheckR precies en van waar kwam überhaupt dat idee? "We zijn vertrokken van de vaststelling dat in ons land de detectie van ziektes en de daaraan verbonden risico's minder ontwikkeld is dan in andere EU-landen. Jonge Belgen tussen 20 en 40 jaar blijken minder dan één keer per jaar bij een arts langs te gaan, terwijl ze wel meermaals in een apotheek passeren. Dat ontlokte ons deze denkpiste: kunnen we de apotheker geen rol laten spelen in het detecteren van risicopatiënten?" "In de officina kan je een beroep doen op hoogopgeleide en gekwalificeerde zorgverleners. Alleen, niet alle apothekers beschikken over voldoende (gezondheids)gegevens van klanten en patiënten en/of is er vaak onvoldoende tijd om zulke gegevens te vergaren. Wat als wij hen een tool ter beschikking zouden stellen waarmee ze op een eenvoudige manier een aantal basisparameters zoals bloeddruk, hartritme enzomeer kunnen verzamelen? Dan kunnen zij perfect hun rol in de eerstelijnzorg spelen en patiënten, indien ze problemen opmerken, adviseren om naar de huisarts te gaan voor verder onderzoek en diagnose." En voegt Salma daar aan toe: "Het gaat er ons vooral om dat we mensen bewust willen maken en die gezondheidsrisico's willen minimaliseren." En hoe moet dat dan concreet in zijn werk gaan? "Initieel hebben we CheckR ontworpen als een virtual reality tool: terwijl je een VR-bril opzet en een spelletje speelt, kunnen via sensoren een aantal gezondheidsparameters worden gemeten. We hopen dat we snel een prototype van die VR-bril klaar hebben, dan kunnen we die concreet gaan uittesten. Maar we denken nu ook na of we misschien via een app kunnen werken en data kunnen genereren over eet-, slaap-, rook-, drankgewoontes", stelt Gaëlle. CheckR blijkt echter een idee en concept dat nog in volle ontwikkeling is. Op mijn vraag of ze zich al zakenvrouwen (in spe) voelen, antwoordt Salma: "We hebben wel een soort drang om te ondernemen, denk ik. En ja, misschien hadden we gehoopt om al verder te staan. Maar onze drukke agenda's maken het niet altijd evident om snel vooruitgang te boeken." Gaëlle vult aan: "Op dit moment is het denk ik voor ons nog een hobby. We werken/studeren allebei en vergaderen wel elke maandag over CheckR. Maar we hebben intussen zoveel bijgeleerd: inzake focus, het uitwerken van een businessplan enzomeer." "Dit hele project is voor ons sowieso een win. We hebben ons netwerk enorm kunnen verbreden." Dat laatste klopt alleszins: de afgelopen periode hebben beide jongedames met tal van apothekers, artsen en directeurs van researchafdelingen van gedachten gewisseld over hoe CheckR van een gelauwerd idee kan evolueren tot een heus schot in de roos en een levensvatbaar businessmodel. "Het probleem is daarbij dat iedereen andere aspecten aankaart, en soms een andere visie vertolkt. Dat maakt ook dat ons idee evolueert." Zo blijkt het niet evident om de oorspronkelijke idee (hartritme, motoriek, bloeddruk en dergelijke via sensoren opmeten), deels om privacyredenen, te kunnen materialiseren. Salma: "We kunnen misschien de spelletjes aanpassen aan diverse leeftijdsgroepen en bijvoorbeeld rustiger spelletjes maken voor ouderen. Uiteindelijk is en blijft het de bedoeling om te komen tot een health assessment en problemen zoals hypertensie of hartkwalen tijdig te kunnen detecteren. Heel belangrijk is dat we op inclusiviteit focussen: we mikken op iedereen in de bevolking. Een van onze gesprekspartners heeft bijvoorbeeld gesuggereerd om daarom niet alleen in apotheken data te gaan verzamelen, maar veel breder, op tal van openbare plaatsen." Net omdat we zoveel mogelijk mensen willen aanspreken, kan je bijvoorbeeld ook gaan werken met QR-codes, dixit Gaëlle nog. Dit gezegd zijnde: met de prototype VR-bril die er aankomt, hopen Gaëlle Maus en Salma Nachi kortelings te kunnen starten met de testfase en klinische studies. En, goed nieuws, ze voeren gesprekken met apothekers die openstaan voor dit soort innovatieve ideeën. Toch zien beide jongedames voor zichzelf niet meteen een toekomst in de officina, maar veeleer in de richting van ontwikkeling van geneesmiddelen. "Dat ligt in de lijn van onze opleiding. Binnen farmacie moet je vandaag kiezen voor ofwel geneesmiddelenontwikkeling ofwel farmaceutische zorg. Dat laatste leidt dan richting de apotheek. Wij hebben allebei gekozen voor die eerste richting", klinkt het. "Ik werk momenteel bij Pfizer, in het departement market access", verduidelijkt Salma nog. "Onze afdeling houdt zich bezig met het op de markt brengen van nieuw ontwikkelde geneesmiddelen, het regelen van terugbetaling enzomeer. Ik had daar mijn stage gedaan en ben zo in die job gerold. Ik vind het superboeiend, maar ik heb nog zoveel te leren." En hoe verklaart ze haar keuze voor farmacie? "Geneeskunde en geneesmiddelen hebben mij altijd enorm geboeid. Ik heb uiteindelijk farmacie gekozen vanuit de idee: het is het geneesmiddel dat de patiënt geneest, daar wil ik aan meewerken." Ook voor Gaëlle was haar studiekeuze, vanuit een grote interesse voor biologie en chemie, de ideale richting. "Ik heb intussen nog een jaar Internationale Samenwerking Noord-Zuid Relaties bijgestudeerd en stage gedaan in Oeganda. En ik plan nu nog een extra studie op het Tropisch Instituut in Antwerpen. Ik wilde ook de ngo-kant van het verhaal leren kennen: de toegang van geneesmiddelen tot een markt vergemakkelijken, maar ook de band met ondervoeding, het verstrekken van therapeutische maaltijden, kortom dat veldwerk, vind ik heel leerrijk."