Groen als medicijn

Dokter Avonts is voor de totstandkoming van zijn boek in de literatuur gedoken. Het resultaat was indrukwekkend: "Ik heb echt een filter moeten zetten en me beperken tot de laatste vijf jaar. Er bleek overduidelijk wat een geweldige impact groen kan hebben, vooral op langere termijn en op chronische aandoeningen en beschavingsziekten. Neem diabetes: in een optimale groene omgeving wonen, vermindert je kans op diabetes met 30 tot 50%, dat is gigantisch." Uiteraard speelt in deze een langetermijneffect. "De reductie van dat diabetesrisico moet je zien over een termijn van tien of twintig jaar. Maar de obesitasepidemie is ook traag begonnen. Dat betekent dat er ook een weg terug is, dat je zulke tendenzen kan omkeren. Dat was voor mij een belangrijk punt om verder te graven en te kijken naar andere aandoeningen: cardiovasculair, dementie, mentale aandoeningen. Daar bleken zich gelijkaardige tendenzen én grootteordes te manifesteren. Vooral dat laatste was heel verrassend." De dokter illustreert: "Als je een patiënt met mentale problemen als voorschrift meegeeft dat hij of zij voor het herstel drie keer per week moet gaan wandelen in een nabijgelegen bos, blijkt een meerderheid dat effectief gedaan te hebben. Of nog, wandelen in een groene omgeving heeft niet enkel een ventilerend effect, het zorgt er tevens voor dat positieve gedachten in de plaats komen van negatieve en die blijven ook langer hangen. Met andere woorden, na een blokje om komt het piekeren snel terug, terwijl je geest in de natuur een manier vindt om naast het piekeren te denken." Het klinkt misschien zweverig of romantisch, maar dit is geen alternatieve geneeskunde, klinkt het. "Alle epidemiologische onderzoeken uit het boek wijzen in dezelfde richting. We zien de positieve en relaxerende effecten van de groene omgeving, maar eigenlijk zitten we waar eertijds dokter Snow zat met de choleraepidemie in Londen. Ook wij hebben nieuwe kennis, we kunnen daarmee aan de slag, maar een verklaring van die werkzame natuur- elementen hebben we niet. We kunnen alvast nadenken over de vraag: hoe kan contact met de natuur complementair zijn aan hetgeen nu al gekend is als behandeling? Neem nogmaals de mentale problematiek: het groene medicijn als revalidatie klinkt heel anders dan 'behandeling.'" We moeten af van het idee dat groen slechts decor is, stelt dokter Avonts. "Blootstelling aan het groene en blauwe medicijn (water- of zeeomgeving) moet versterkt worden. Een minimum aan beweging en natuurcontact zijn nodig om ons lichaam gezond te houden. Daar zijn we te ver doorgeschoten, zoals ook burn-outs aangeven. Deconnecteren en je vervelen zijn nochtans heilzaam."