Slaat de griep deze winter toe?

Jaarlijks worden twee tot drie miljoen sterfgevallen vermeden dankzij vaccinatie. Vaccinatie is een eenvoudige behandeling, die pokken heeft uitgeroeid en de incidentie van poliomyelitis in de wereld met 99% heeft verlaagd. Het vaccinatieschema volgen is de beste manier om tal van ernstige, moeilijk te behandelen infectieziekten die complicaties kunnen veroorzaken of restletsels kunnen nalaten, te voorkomen zoals difterie, tetanus, bof, kinkhoest en mazelen. Het basisvaccinatieschema dat de Hoge Gezondheidsraad (HGR) in juni 2021 heeft bijgewerkt (advies 9606), houdt rekening met de epidemiologie van de ziektes, de kenmerken van de vaccins en de praktische organisatie van de preventieve structuren voor groepsvaccinatie. Toepassing van de vaccinatiekalender biedt gezonde kinderen, adolescenten en volwassenen een optimale bescherming. Wat prematuren, immunodeficiënte en allergische patiënten betreft, raadt de Hoge Gezondheidsraad aan de specifieke fiches te raadplegen. In november 2020 heeft de Raad een advies (8754) geformuleerd over vaccinatie van de moeder en Belgische richtlijnen voor vaccinatie tijdens de zwangerschap gepubliceerd bestemd voor gezondheidswerkers en zwangere vrouwen zelf. In mei heeft de HGR een advies geformuleerd over vaccinatie tegen seizoensgriep voor de winter van 2021-2022 in een context van covid-19. De Raad beschrijft de bevolkingsgroepen die prioritair zouden moeten worden gevaccineerd (advies 9625), en raadt een stapsgewijze vaccinatie aan van de verschillende doelgroepen. De Raad raadt aan de groepen in categorie A prioritair te vaccineren half oktober en vervolgens afhankelijk van de beschikbare voorraden categorie B en tot slot categorie C. Categorie A omvat drie groepen. -Groep 1: mensen die complicaties dreigen te ontwikkelen (65 jaar en ouder, chronische ziekte van de longen, het hart (hypertensie niet meegeteld), de lever, de nieren, een chronische metabole aandoening zoals diabetes, een chronische spier-zenuwziekte, afwijkingen van het immuunsysteem en een BMI > 35 kg/m2; mensen die in een instelling verblijven; zwangere vrouwen; kinderen (6 maanden tot 18 jaar) die een langetermijnbehandeling met aspirine krijgen. ? Groep 2: gezondheidswerkers. ? Groep 3: mensen die onder hetzelfde dak leven als mensen van groep 1 en kinderen jonger dan 6 maanden. Categorie B: mensen van 50-64 jaar. "Mensen van die leeftijdsgroep lopen gezien hun leeftijd een hoger risico op complicaties bij griep en bovendien vertoont een derde van die groep minstens één risicofactor die het risico op complicaties verhoogt. Het risico is nog hoger bij rokers, mensen die te veel drinken, en zwaarlijvigen (BMI > 30 kg/m2)", argumenteert de HGR. Categorie C: de rest van de bevolking die wil gevaccineerd worden. "Systematische vaccinatie van gezonde volwassenen van 18 tot 65 jaar blijkt evenwel geen invloed te hebben op het aantal consultaties bij een arts, het aantal ziektedagen, het voorschrijven van antibiotica en het aantal ziekenhuisopnames en heeft waarschijnlijk maar een zeer beperkt effect op het absenteïsme. Daarom wordt vaccinatie van mensen van 18-65 jaar niet aanbevolen." Op grond van wat er is gebeurd in het seizoen 2020-2021, denken de experts van de Raad dat de 3,3 miljoen doses die de regering heeft besteld voor 2021-2022, zouden moeten volstaan om aan de vraag te voldoen. De HGR vraagt zich af of de immuniteit van de bevolking voldoende hoog is om de volgende griepepidemie aan te kunnen. "We kunnen niet voorspellen hoe en wanneer het griepvirus zijn opwachting zal maken tijdens het volgende seizoen en we kunnen evenmin de ernst en de virulentie ervan voorspellen. Om verschillende redenen zijn er in het seizoen 2020-2021 wereldwijd weinig gevallen van griep geweest. (...) Bij gebrek aan recentelijk verworven natuurlijke immuniteit zou het risico op overdracht van het griepvirus met name door kinderen/jongvolwassenen (die niet gevaccineerd zijn en geen natuurlijke immuniteit vertonen) op mensen die een hoger risico lopen, kunnen toenemen." Daartegenover staat dan weer dat de eenvoudige preventieve maatregelen die worden aanbevolen tegen corona (handen wassen, een masker dragen, afstand houden), waar de bevolking nu goed mee vertrouwd is, gemakkelijker kunnen worden aanbevolen om griep te voorkomen (zonder ze daarom te verplichten). In de Folia Pharmacotherapeutica van augustus bevestigt het BCFI zijn stelling van vorig jaar: "De huidige griepvaccins bieden een gedeeltelijke bescherming tegen een infectie met het griepvirus (bijvoorbeeld een daling van het risico van 6% tot 2,4% bij ouderen). Het totale effect van griepvaccins is beperkt, vooral in seizoenen waarin de virusstammen die in het vaccin zitten, niet volledig overeenstemmen met de circulerende stammen. Gezien de beperkte kwaliteit van de studies is hun effect op de morbiditeit en de mortaliteit niet duidelijk. Het veiligheidsprofiel van griepvaccins is gunstig. Er zijn geen aanwijzingen van negatieve effecten op de zwangerschap of het ongeboren kind. En ondanks de beperkingen van de huidige griepvaccins wordt het griepvaccin aangeraden bij mensen die een hoog risico op complicaties lopen, vooral patiënten met een onderliggende ziekte en immunogedeprimeerde patiënten, die behoren tot de groepen die volgens de HGR prioritair zouden moeten worden gevaccineerd."