Hoe ziet u uw apotheek in 2025? Tijdens een webinar als aanloop naar de Pharmanology-beurs begin mei gaf APB-topman Koen Straetmans enkele aanzetten.
...
Waar lijkt de officina van de toekomst op? Een soort van supermarkt zonder kassa en zo goed als geen personeel, zoals de Amazon Fresh-winkels op basis van de Just Walk Out-technologie, waar aankopen automatisch gefactureerd worden als de klant de winkel uitstapt? "Om wat voor soort producten te verkopen? Een tandenborstel misschien, maar toch geen geneesmiddel", vraagt de APB voorzitter zich af. "Voor ons blijft het van het allergrootste belang dat de farmaceutische zorg wordt verstrekt door de apotheker, en dat vóór de aflevering, of dat nu in de officina is of online." In 2019 lanceerde de APB een grootschalige reflectie, Vision 2025, om de toekomst van de apotheek te bepalen en uit te bouwen. In maart vorig jaar resulteerde dat in een Witboek met vijf dimensies (beantwoorden aan de verwachtingen van onze medeburgers; nieuwe zorgverstrekking in de apotheek; het economisch model van de apotheek; de samenwerking in de zorgverstrekking; de digitale transformatie van het beroep) en zes profielen van de apotheker van de toekomst (lokale held, gezondheidscoach, bereider, innovator, ondernemer en vliegende held). Later op het jaar volgde een mini-enquête die peilde naar de mening van de apothekers. Resultaat: heel wat collega's zien zichzelf als een gezondheidscoach (57%) en lokale held (53%), maar minder als innovator (13%). Ze zijn vragende partij vor meer coaching, workshops en concrete ondersteuning op basis van de ervaringen van collega's, vorming over de profielen - dat alles ondanks de enorme vermoeidheid die hen parten speelt. Initiatieven die al gerealiseerd werden, zijn de inrichting van een vertrouwelijke ruimte, meer samenwerking met de collega's, creatie van een website, opleidingen (testing, vaccinatie, ...). De voorbije maanden is, door toedoen van covid, het concept van de 'apotheek van de toekomst' een stuk concreter geworden. Neem bijvoorbeeld het project 'Pharma on Tour' in Brussel, dat de Brusselaars de kans geeft om zich dicht bij huis te laten vaccineren. Koen Straetmens vindt het moeilijk te voorspellen hoe het concept eruit zal zien. "Elke apotheker moet zijn of haar eigen visie bepalen en de apotheek van de toekomst uitbouwen. We moeten evolueren naar een gezondheids- hub waar meerdere diensten worden aangeboden, zoals de farmaceutische zorg... De toekomst wordt digitaal en geconnecteerd - op basis van patiëntengegevens - om zo persoonlijk advies te kunnen verstrekken. Nog andere strategieën zitten in de pijplijn, zoals preventie en screening, bijvoorbeeld van diabetespatiënten." Een van de wensen van de apothekers is om meer concrete middelen ter beschikking te hebben. "We willen van start gaan met flash learnings, korte formaten, zoals een filmpje van tien minuten waarin een collega zijn of haar ervaring deelt." Ook komen er workshops over de zes profielen, waarvan de eerste over de gezondheidscoach. Een van de vijf dimensies uit het Witboek is te beantwoorden aan de verwachtingen van de burgers. Uit een Ierse studie blijkt dat de apotheker de zorgverstrekker is waarin patiënten het meest vertrouwen hebben (96%). Patiënte Anne-Françoise Debont, die eveneens aan het debat deelnam, kreeg de vraag welke nieuwe diensten zij verwacht, en tegen welke prijs. Ze zegt bereid te zijn om te betalen voor voedingsadvies bijvoorbeed. Ook is ze erg tevreden over het elektronische voorschrift, met een kleine kanttekening evenwel: kunnen de voorgeschreven geneesmiddelen niet meteen beschikbaar zijn in de officina, zonder dat ze besteld moeten worden? "Die flux is zeker voor verbetering vatbaar", antwoordt Koen Straetmans. "In de loop van dit jaar wordt het overigens mogelijk om geneesmiddelen te reserveren via een app. Verder is er eveneens werk aan de winkel aangaande het privé-advies. Apothekers moeten hun patiënten die service zo snel mogelijk aanbieden. Als er geen ruimte voor is, dan kunnen bijvoorbeeld speficieke momenten voor vertrouwelijke gesprekken soelaas bieden." Samenwerking binnen de zorgketen is eveneens een pijler van de apotheek van de toekomst. Uiteraard staat de relatie tussen apotheker en arts daarbij op de eerste plaats. De APB-voorzitter wijst erop dat je als apotheker moet proberen de zorgverstrekkers rondom je te leren kennen en moedigt de deelname aan medisch-farmaceutisch overleg aan. "Je hebt natuurlijk de lokale samenwerking, maar het is onze ambitie om een breder systeem van samenwerking te ontwikkelen. Opdat elke apotheker kan genieten van de kracht van een netwerk op grote schaal, creëren we het platform Vision 25: #OurFuturIsBright. Dat wordt een grote gemeenschap met subcommunities en animatoren van de APB die als schildwachten zullen fungeren om de noden op te sporen. Dat is voorzien voor over enkele weken", meldt Koen Straetmans verheugd. Al wordt het geen revolutionaire belofte, noch een magisch platform, voegt hij eraan toe. "Vision 2025 is nog niet afgelopen, het is een proces dat evolueert, we bieden praktische handvatten aan, we verdedigen nieuwe diensten, ... Wie had gedacht dat een apotheker de noodpil zou mogen voorschrijven, of het griepvaccin? We proberen interessante zaken te ontwikkelen voor de apothekers, maar ook voor de patiënten. De toekomst creëren we zelf, allemaal samen."